Ελληνική Παράδοση- Επαγγέλματα

Εξασκεί την λεκτική ροή και έκφραση, την ανάκληση, την ικανότητα συνδυαστικής σκέψης, την φαντασία, καθώς και προωθεί την σύνδεση παρελθόντος- παρόντος.

• Ονομάστε δέκα επαγγέλματα. (γιατρός, δικηγόρος, δάσκαλος, οδηγός, μάγειρας, μηχανικός, ζωγράφος, πωλητής, αρχιτέκτονας, φαρμακοποιός)
• Στο παρελθόν υπήρχαν και κάποια επαγγέλματα που τώρα δεν υπάρχουν. Μπορείτε να φανταστείτε κάποιο;

• Ο Λούστρος:
  • Μπορείτε να περιγράψετε την δουλειά του λούστρου; (έστηνε το κασελάκι του στον δρόμο και καθάριζε/ γυάλιζε τα παπούτσια των περαστικών).
    
  • Σήμερα δεν βλέπουμε τον λούστρο να κάθεται σε μια γωνιά, γιατί δεν τον χρειαζόμαστε πλέον. Υπάρχουν τα κατάλληλα μέσα με τα μπουκαλάκια που έχουν ένα σφουγγαράκι στην άκρη με μπογιές όλων των αποχρώσεων. Άλλωστε τα παπούτσια μας δεν σκονίζονται τόσο πολύ, γιατί οι δρόμοι είναι ασφαλτοστρωμένοι. Οι λούστροι έπιαναν σίγουρα περάσματα και έστηναν την κασελάρα τους ή το κασελάκι τους και περίμεναν. Γυάλιζαν τις μπρούντζινες γωνιές και τα διακοσμητικά σιδερένια μέρη, ώστε να αστράφτουν στον ήλιο και να θαμπώνουν τους περαστικούς. Τα κασελάκι ήταν γεμάτο με μπουκάλια διαφόρων χρωμάτων. Η δουλειά άρχιζε με την τοποθέτηση του ποδιού στην ειδική βάση, που ήταν στη μέση της κασέλας. Μετά ο λούστρος σήκωνε τα μπατζάκια του παντελονιού του πελάτη και τα ξεσκόνιζε με την βούρτσα των ρούχων. Έπαιρνε μια μικρή σπάτουλα και καθάριζε τις λάσπες που είχαν κολλήσει στα παπούτσια και στις σόλες. Και με μια άγρια βούρτσα ξεσκόνιζε την σόλα και το τακούνι. Έπαιρνε το μπουκαλάκι και έριχνε λίγη μπογιά στο φυσικό σφουγγάρι. Περνούσε το ένα παπούτσι με την μπογιά και στη συνέχεια με την κόχη της βούρτσας χτυπούσε το κασελάκι για να συνέλθει ο ονειροπαρμένος πελάτης που χάζευε με τους περαστικούς. «Το άλλο» του έλεγε και ο πελάτης σήκωνε σαν το άλογο το άλλο πόδι και το έβαζε στην υποδοχή. Τέλος ακολουθούσε η ίδια διαδικασία και στο άλλο παπούτσι. Με νέο χτύπημα τον ειδοποιούσε να φέρει ξανά το πρώτο πόδι, για να βάλει γλυκερίνη. Μετά έπαιρνε την τσόχα για τα μαύρα ή κόκκινα παπούτσια και τα γυάλιζε.Έ
    
  • Γιατί δεν χρειαζόμαστε πλέον τον λούστρο; (γιατί ο καθένας μπορεί να γυαλίσει τα παπούτσια του εύκολα μόνος του, και γιατί οι δρόμοι έχουν άσφαλτο έτσι τα παπούτσια δεν λερώνονται τόσο)
    
• Ο Γαλατάς
  
  • Γιατί δεν υπάρχει πλέον το επάγγελμα του γαλατά; (γιατί όλα τα γάλατα είναι συσκευασμένα και πωλούνται σε μαγαζιά)
    
  • Ο γαλατάς ήταν ιδιοκτήτης ζώων (αγελάδων, κατσικιών ή προβάτων) και πουλούσε το προϊόν του, απευθείας, ο ίδιος. Γαλατάς μπορούσε να ήταν κι εκείνος που δεν είχε δικά του ζώα, αλλά πουλούσε το γάλα που αγόραζε από τον παραγωγό. Αυτός ξυπνούσε από τα χαράματα, για να αρμέξειτα ζώα. Έβαζε το γάλα μέσα σε μεγάλα δοχεία, με μεγάλο στόμιο, τα φόρτωνε στο ζώο και έτρεχε στις γειτονιές. Έτσι και χωρίς να ξυπνάει κανέναν, άνοιγε την μεγάλη πόρτα του σπιτιού ή την εξώπορτα και γέμιζε το κατσαρολάκι, που είχε αφήσει εκεί η νοικοκυρά. Το σκέπαζε με κάποιο βαρύ καπάκι, για να μην το κυλήσει κάποια γάτα και το πιει και κατόπιν έφευγε. Πληρωνόταν, με συμφωνία, κάθε βδομάδα ή κατά μήνα. Η παραγωγή του ήταν μετρημένη, κι έτσι για να γίνει κάποιος μέλος, δηλαδή νέος πελάτης, έπρεπε να είχε τα μέσα.
    
  • Φανταστείτε τι θα μπορούσε να πει κάποιος στον γαλατά για να τον πείσει να του δίνει γάλα. (π.χ. παρακάλια, δικαιολογίες, προσφορά περισσότερων χρημάτων, επεξηγήσεις, κλπ)
    
• Ο Λατερνατζής
  
  • Έχετε ακούσει την λατέρνα; Σας άρεσε;
    
  • Ο λατερνατζής είναι ένας επαγγελματίας με διπλή ιδιότητα. Είναι ο κατασκευαστής της λατέρνας σε πρώτο στάδιο και σε δεύτερο ο τραγουδοθέτης, αυτός δηλαδή που έβαζε τα τραγούδια.
    
  • Ποια ήταν η παλιά ελληνική ταινία που είχε ως... πρωταγωνιστή μία λατέρνα; (‘Λατέρνα, Φτώχεια, και Φιλότιμο’)
    
    • Ποιοι ηθοποιοί έπαιζαν; (Αυλώνιτης, Φωτόπουλος, Καρέζη)
      
    • Τι υπόθεση είχε;
      
• Μπορείτε να φανταστείτε άλλα επαγγέλματα του παρελθόντος; (παραμάνα, γραμματικός, αγωγιάτης, νερουλάς, μυλωνάς, κλπ)
  
• Μπορείτε να φανταστείτε γιατί αυτά τα επαγγέλματα δεν υπάρχουν πλέον; (το καθένα ξεχωριστά)
  
• Γνωρίζεται κανένα σύγχρονο επάγγελμα, που να μην υπήρχε στο παρελθόν; (προγραμματιστής υπολογιστών, κατασκευαστής νέων τεχνολογιών, κλπ)

Tips:

• Τα κείμενα προέρχονται από την ιστοσελίδα ‘Λαική Παράδοση’ (https://laikiparadosi.webnode.gr/%CF%80%CE%B1%CF%81%CE%B1%CE%B4%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AC-%CE%B5%CF%80%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%AD%CE%BB%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B1/)
  
• Κατάλληλη για αρχικά και μεσαία στάδια άνοιας.
  
• Μπορεί να γίνει ομαδικά ή ατομικά.
  
• Εστιάζουμε από την μία στο κομμάτι της ανάκλησης (όπου το άτομο μπορεί να ανασύρει μνήμες από την παιδική του ηλικία σε περίπτωση που έχει συναντήσει κάποιο από τα αναφερόμενα επαγγέλματα) και από την άλλη στο κομμάτι της ‘φαντασίας/ σκέψης’.
  
• Βοηθάμε δίνοντας εξηγήσεις και περιγραφές τις οποίες το άτομο θα μπορέσει να ονομάσει.
  
• Εάν το άτομο μπορεί και επιθυμεί μπορεί να διαβάσει το ίδιο τα κείμενα. Ίσως (ανάλογα το επίπεδο του ατόμου) να δωθεί και μια μικρή περίληψη έπειτα.
  
• Στην ερώτηση για τους νέους πελάτες του γαλατά μπορούμε να ζητήσουμε από το άτομο να παραστήσει τον διάλογο- ίσως ο ένας να κάνει τον γαλατά και ο άλλος τον πελάτη και έπειτα εναλλάξ. Το κομμάτι αυτό μπορεί να αποκτήσει αέρα παιχνιδιού και διασκέδασης, ιδιαίτερα εάν οι αναπαραστάσεις είναι και λίγο κωμικές, για να επικρατήσει ανάλαφρη διάθεση. Εάν κάποιος βέβαια δεν επιθυμεί μπορεί απλώς να ονομάσει τους τρόπους πειθούς.
  
• Εάν στο άτομο αρέσει η ταινία που αναφέρεται μπορούν να ακουστούν και τραγούδια από αυτήν (π.χ. ‘Γαρύφαλλο στ’ αυτί’ ή ‘Είμαι άντρας’) ή να δειχθούν φωτογραφίες.
  
• Εάν το άτομο δείξει ενδιαφέρον στην θεματολογία η δραστηριότητα μπορεί να ολοκληρωθεί σε δύο διαδοχικές συναντήσεις ώστε να δωθεί χρόνος σε όλες τις πτυχές.