Χειροτεχνίες σε Ηλικιωμένους με Άνoια

Η άνοια σε όλες της τις εκφάνσεις είναι μια περίπλοκη και ιδιόμορφη νόσος όταν προσπαθεί να δουλέψει κανείς θεραπευτικά. Αυτό γιατί ο κύριος στόχος είναι η νοητική ενδυνάμωση και όχι η καθαυτή ψυχοθεραπεία, ειδικά σε τελευταία στάδια όπου και το άτομο βιώνει έντονα τα συμπτώματα. Έτσι, όταν κανείς καταπιάνεται με ετούτο τον πληθυσμό πρέπει να στοχοθετήσει ανάλογα με τις ανάγκες με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπος.
Πολλές εξ αυτών των αναγκών μπορούν να καλυφθούν μέσω της εργοθεραπείας και της art therapy. Εκεί, το άτομο μπορεί να καταπιαστεί με δραστηριότητες που εξασκούν την λεπτή κινητικότητα, την μνήμη, την προσοχή, ενώ ταυτόχρονα να αποκτήσει μια αίσθηση ικανοποίησης από τις ικανότητές του, βλέποντας το όμορφο αποτέλεσμα στο τέλος. Ταυτόχρονα, δίνεται στο άτομο η δυνατότητα να έρθει σε επαφή με σκέψεις και συναισθήματα που εκφράζοντας τα να επέλθει η θεραπευτική βελτίωση. Τέλος, δραστηριότητες εργοθεραπευτικές ή της θεραπείας τέχνης μπορούν να προσφέρουν στιγμές χαράς, διασκέδασης, έκφρασης, ακόμα και γέλιου, στοιχεία πολύτιμα στην ζωή των ατόμων με άνοια. Τέτοιες δραστηριότητες μπορούν να οδηγήσουν το άτομο σε γενικότερη (νοητική, συναισθηματική, βιολογική) κινητοποίηση και σε σύνδεση με τον χρόνο και το περιβάλλον.
Μια καλή κατηγορία δραστηριοτήτων είναι οι χειροτεχνίες. Αυτές μπορούν να εκτελεστούν απλά ή πιο σύνθετα (ανάλογα με το επίπεδο των ασθενών) και μπορούν να πάρουν πολλές μορφές, άρα και να υπάρχει ποικιλία (χάρη στην οποία μπορεί να ποικίλει και ο χρόνος διεξαγωγής- άρα και να υπάρχει ευελιξία).
Ένα παράδειγμα χειροτεχνίας είναι η δημιουργία διακοσμητικών λουλουδιών.

Υλικά: 

• πλαστικά κουτάλια
• βαμβάκι
• χαρτόνι χειροτεχνίας
• κόλα 
• στολισμοί (γκλίτερ ή μικρά διακοσμητικά ή κορδέλες)

Διαδικασία: 

• σχεδιάζουμε πάνω στο χαρτόνι πέταλα
• έπειτα κόβουμε το περίγραμμά τους (καλύτερα να αναλάβει αυτή την δουλειά ο θεραπευτής για αποφυγή ατυχημάτων- ή και θα μπορούσε να έχει έτοιμα κομμένα τα πέταλα από πριν)
• κολλάμε τα πέταλα τριγύρω από το βαθούλωμα του κουταλιού
• κόβουμε το βαμβάκι σε μικρά κομμάτια και σχηματίζουμε μια μικρή μπάλα
• κολλάμε από τα πέταλα, στο κέντρο από το κουτάλι το βαμβάκι  
• στολίζουμε κολλώντας διακοσμητικά ή προσθέτοντας σχέδια με γκλίτερ 

H δραστηριότητα εκτελέστηκε στα πλαίσια των γενικών ομαδικών δραστηριοτήτων μιας μονάδας φροντίδας ηλικιωμένων με άνοια διαφορετικών επιπέδων. Κατά την διάρκειά της, οι ένοικοι έδειξαν ενδιαφέρον, σκέφτηκαν νέους τρόπους για να γίνει κάτι, γέλασαν με τυχόν δυσκολίες, και βοήθησαν ο ένας τον άλλον.
Η δραστηριότητα κατέληξε να φτιάχνει το κέφι όλων μας!

Βιβλιογραφία: D Waller, 1993. Ομαδική Διαντιδραστική Art Therapy, Αθήνα, University Studio Press; J. Creek, L. Lougher, 2008. Εργοθεραπεία και Ψυχική Υγεία, Αθήνα, ΒΗΤΑ medical arts.

Σημείωση: Η δραστηριότητα εκτελέστηκε στα πλαίσια ομαδικών δραστηριοτήτων μιας συγκεκριμένης μονάδας φροντίδας ηλικιωμένων στην Αθήνα, που προσφέρει ομαδικά δύο φορές την ημέρα.